Đầu tư tài chính là gì?
Đầu tư tài chính hiểu đơn giản là đặt cược tiền vào một loại tài sản với hy vọng tài sản này sẽ tạo ra nguồn thu nhập hoặc giá trị của tài sản tăng lên trong tương lai. Đây là cách làm phổ biến của hầu hết những người có một khoản tiền nhàn rỗi nhất định, mong muốn tìm kiếm cơ hội sinh lời từ khoản tiền đó thay vì để tiền “đóng băng” tại chỗ.
Tại sao phải đầu tư tài chính?
Chúng ta đều biết rằng giá trị của tiền bạc thay đổi rất nhiều theo thời gian. Lạm phát là điều không thể tránh khỏi khiến cho đồng tiền dần bị mất giá. Nếu để “tiền chết” một chỗ đồng nghĩa với việc bạn phải chịu rủi ro “mất tiền”. Vì thế đầu tư tài chính là một lựa chọn thông minh để duy trì và nâng cao giá trị của tài sản. Đồng thời tìm kiếm những nguồn thu nhập thụ động để phục vụ cho cuộc sống.
Ngoài ra, đầu tư tài chính được coi là một trong những kênh hiệu quả để “làm giàu”. Nếu bạn đang đi làm thuê cho một doanh nghiệp, được trả lương đều đặn mỗi tháng, thông thường bạn sẽ sử dụng khoản tiền đó cho nhu cầu chi tiêu cá nhân. Số còn lại thì đem cất trữ hoặc tiết kiệm. Với cách làm đó, sẽ rất lâu bạn mới có thể cải thiện và nâng cao mức sống của mình nếu thu nhập của bạn không đủ tốt. Khi ấy bạn nên cân nhắc đến đầu tư tài chính như một cách để hỗ trợ bạn đạt được những mục tiêu như mua nhà, mua xe,…
So sánh các kênh đầu tư tài chính thịnh hành hiện nay
Có rất nhiều kênh tài chính để bạn lựa chọn đầu tư. Bài viết này sẽ không khuyên bạn nên đầu tư vào kênh nào mà chỉ đưa ra những ưu nhược điểm của từng loại thị trường tài chính. Đó là cơ sở hỗ trợ bạn ra quyết định đầu tư. Lưu ý rằng hoạt động đầu tư có hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào kiến thức và kinh nghiệm mỗi cá nhân.
Hiện nay có 7 kênh đầu tư tài chính được cho là thịnh hành nhất: Gửi tiết kiệm ngân hàng, Vàng, Bất động sản, Chứng khoán, Quỹ đầu tư, Forex, Tiền điện tử.
Gửi tiết kiệm ngân hàng
Gửi tiết kiệm ngân hàng là kênh đầu tư truyền thống phổ biến nhất, được lựa chọn bởi đa số những người không có kiến thức chuyên sâu về đầu tư. Đây là hình thức sử dụng tiền an toàn, ổn định, rủi ro cực kỳ thấp, phù hợp với những ai có một khoản tiền nhàn rỗi nhất định mà mong muốn kiếm thêm thu nhập thụ động từ khoản tiền đó.
Tuy nhiên gửi tiết kiệm ngân hàng là kênh không có “sức hấp dẫn” quá lớn đối với những nhà đầu tư kỳ vọng kiếm lời lớn trong thời gian ngắn. Lãi suất tiết kiệm ngân hàng hiện nay tương đối thấp, chỉ dao động từ 4.5 – 7%/năm đối với tiết kiệm có kỳ hạn (tất toán đúng kỳ hạn) và chỉ 0.1%/năm đối với tiết kiệm không kỳ hạn (tất toán trước kỳ hạn).
Hiện nay ngân hàng trả lãi cao nhất cho gửi tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng là MB Bank (7.2%) và SCB (7.5%) (thông tin được cập nhật cho tới thời điểm viết bài từ webgia.com).
Mua Vàng truyền thống
Tích trữ vàng thỏi, vàng miếng, chờ lên giá rồi bán là phương thức đầu tư truyền thống vừa dễ dàng tham gia, vừa không cần có quá nhiều kiến thức về đầu tư hay thị trường.
Kênh vàng truyền thống tạo điều kiện linh hoạt về vốn và thời gian cho người tham gia, mang lại khả năng sinh lời cao trong thời gian dài (thường là vài năm hoặc vài chục năm vì nguồn cung vàng là hữu hạn, càng sở hữu lâu càng có giá trị).
Nhược điểm của kênh đầu tư này là giá cả biến động thất thường trong thời gian ngắn, có thể giảm sâu ngay sau khi người tham gia mua vào. Cần lưu ý cho những ai tham gia đầu tư vàng là phải chọn thời điểm mua phù hợp. Nhà đầu tư cần tham khảo thông tin kinh tế ảnh hưởng đến biến động giá vàng trong nước và quốc tế.
Hiện nay vàng miếng trong nước được niêm yết với mức giá là 56,10 triệu đồng/lượng (mua vào) và 56,50 triệu đồng/lượng (bán ra) (thông tin được cập nhật cho tới thời điểm viết bài)
Bất động sản
Sở hữu nhà cửa, đất đai vẫn là xu thế được ưa chuộng bởi phần đông người Việt Nam. Trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng phát triển, dân số ngày càng gia tăng, việc đầu tư bất động sản trong dài hạn là một cách sử dụng tiền thông minh, có thể mang đến cơ hội sinh lời gấp đôi, gấp 3 cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên khác với những kênh đầu tư còn lại, bất động sản yêu cầu phải có một lượng vốn đủ lớn mới có thể tham gia. Nhà đầu tư có thể cân nhắc việc vay ngân hàng để đầu tư bất động sản, tuy nhiên cách làm này cũng có thể dẫn đến rủi ro. Bên cạnh đó tính thanh khoản của tài sản này cũng thấp hơn những tài sản khác. Nếu là một người mới bắt đầu bước chân vào lĩnh vực đầu tư tài chính, bạn không nên lựa chọn hình thức đầu tư này ngay.
Chứng khoán
Chứng khoán hiện nay vẫn là kênh đầu tư phổ biến trên toàn thế giới đem lại tỷ suất sinh lời cao. Ưu điểm của kênh đầu tư này là thời gian và nguồn vốn linh hoạt, dễ dàng mua vào và bán ra. Đầu tư chứng khoán chủ yếu được lựa chọn nhiều bởi những người hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh. Nhược điểm của hình thức đầu tư này là tính rủi ro cao. Thị trường chứng khoán thường biến động khó lường trong ngắn hạn. Nguyên nhân là do chịu ảnh hưởng bởi các biến số kinh tế trong và ngoài nước, tình hình hoạt động của doanh nghiệp, tâm lý nhà đầu tư, dòng tiền và các sự kiện kinh tế chính trị khác.
Để đầu tư chứng khoán hiệu quả thì nhà đầu tư phải bỏ nhiều thời gian để tìm hiểu, cập nhật tình hình kinh tế và thông tin thị trường, đồng thời có kiến thức chuyên sâu về tài chính. Bạn có thể tham khảo thêm về tài chính nói chung và đầu tư chứng khoán nói riêng ở một số cuốn sách như: Hướng dẫn thực hành Canslim, Làm giàu từ chứng khoán,…
Quỹ đầu tư
Quỹ đầu tư là hình thức đầu tư tương đối mới ở Việt Nam. Quỹ đầu tư hiểu đơn giản là việc bạn ủy thác trách nhiệm đầu tư cho một công ty quản lý quỹ. Công ty này sẽ phát hành chứng chỉ quỹ cho các nhà đầu tư, sử dụng vốn huy động được vào các kênh tạo ra lợi nhuận và chia sẻ lợi nhuận cho nhà đầu tư. Đây là kênh đầu tư được đánh giá là rủi ro thấp hơn chứng khoán do ủy thác cho đội ngũ chuyên gia có chuyên môn phân tích và thực hiện đầu tư.
Tuy nhiên để đầu tư chứng chỉ quỹ hiệu quả, nhà đầu tư cần dành thời gian tìm hiểu về công ty quản lý quỹ, nghiên cứu kỹ các tài liệu về chứng chỉ quỹ như: bản cáo bạch, điều lệ, mục tiêu đầu tư, kinh nghiệm công ty quản lý quỹ và ngân hàng giám sát. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến giá trị tài sản ròng trên một đơn vị chứng chỉ quỹ. Đây là thông số đánh giá hiệu quả hoạt động của quỹ đầu tư. Cũng là cơ sở để quyết định đầu tư chứng chỉ quỹ hiệu quả hoặc không.
Nhược điểm của kênh đầu tư này là bạn sẽ phải trả phí cho công ty quản lý quỹ, đồng thời không thể chủ động kiểm soát hoạt động đầu tư.
Forex
Forex (Foreign Exchange) là thị trường ngoại hối nơi các nhà giao dịch, nhà đầu tư, các tổ chức và ngân hàng trao đổi, mua và bán các đồng tiền trên thế giới. Forex là một trong những thị trường giao dịch lớn nhất toàn cầu, với doanh thu hàng ngày khoảng 5 nghìn tỷ USD.
Điểm lợi khi tham gia vào thị trường này là nhà đầu tư có cơ hội kiếm lời với mức lợi nhuận lớn trong thời gian ngắn nếu có những phân tích đúng đắn. Thời gian mở cửa của sàn kéo dài 24h/ngày suốt 5 ngày/tuần. Tuy nhiên điểm bất lợi khi tham gia đầu tư vào thị trường này là dễ gặp rủi ro thua lỗ lớn. Nhà đầu tư cần phải có kiến thức và sự nhạy bén với các thông tin kinh tế, chính trị cả trong và ngoài nước.
Tiền điện tử
Tiền điện tử hay tiền mã hóa, tiền ảo (cryptocurrency) là phương thức đầu tư phổ biến trên toàn thế giới với số lượng người tham gia cực lớn.
Vào năm 2007, đồng tiền điện tử đầu tiên được phát minh ra là Bitcoin (BTC) với giá trị rất nhỏ (1 BTC = 0,00076 USD). Thời điểm đó không ai nghĩ rằng giá của Bitcoin có thể lên tới hơn 15.000 USD (tương đương 330.000.000 VND) như hiện nay và được dự đoán còn tiếp tục tăng trong thời gian tới. Điều này chứng minh rằng tiền điện tử là kênh đầu tư có tỷ suất sinh lời rất lớn, nhất là trong dài hạn.
Ngoài Bitcoin, đến nay đã có 5400 loại tiền điện tử khác nhau được giao dịch trên toàn cầu. Ưu điểm của kênh đầu tư này là khả năng thu lời nhanh, dễ dàng mua vào bán ra. Tuy nhiên tỷ lệ rủi ro cũng không nhỏ nếu nhà đầu tư không nhạy bén.
Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết về đầu tư và tiền điện tử tại trang blog.vndc.io hoặc cài đặt ngay ứng dụng VNDC Wallet Pro (tại Apple Store hoặc Google Play Store), đăng ký tài khoản và bắt đầu tham gia đầu tư với tính năng Quy đổi (Exchange).
Bảng so sánh 7 kênh đầu tư thịnh hành nhất hiện nay
Kênh đầu tư | Ưu điểm | Nhược điểm |
Gửi tiết kiệm |
An toàn, rủi ro thấp.
Sinh lời cố định. Dễ chuyển đổi thành tiền mặt. Không yêu cầu kinh nghiệm và kiến thức đầu tư. |
Lãi suất thấp (chỉ 4.5% – 7%/năm đối với có kỳ hạn và 0.1%/năm đối với không kỳ hạn). |
Vàng |
Vốn đầu tư ít, thời gian đầu tư linh hoạt.
Có lợi khi đầu tư trong dài hạn, khả năng sinh lời cao. Dễ chuyển đổi thành tiền mặt. |
Giá biến động thất thường, bị ảnh hưởng nhiều bởi nền kinh tế.
Có thể gặp rủi ro mất cắp. |
Bất động sản |
Khả năng sinh lời rất cao trong dài hạn.
Có thể sử dụng tài sản. |
Cần có vốn rất lớn và am hiểu sâu sắc về thị trường.
Có thể biến động giá đi xuống trong ngắn hạn. Tính thanh khoản thấp. |
Chứng khoán |
Lợi nhuận cao.
Không cần nhiều vốn. Linh hoạt về thời gian. Tính thanh khoản cao. |
Cần có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm dày dặn về đầu tư, thị trường, nền kinh tế.
Dễ gặp rủi ro thua lỗ khi đầu tư vào những doanh nghiệp yếu kém. Bị ảnh hưởng nhiều bởi nền kinh tế. Thời gian đầu tư không linh hoạt. |
Quỹ đầu tư |
Được quản lý bởi chuyên gia tài chính.
Lợi nhuận ổn định, rủi ro thấp. Vốn đầu tư thấp. Không cần quá nhiều kiến thức và kinh nghiệm đầu tư. |
Phải mất chi phí cho công ty quản lý quỹ.
Không có quyền kiểm soát toàn bộ các khoản đầu tư do đây là phương thức đầu tư tập thể. |
Forex |
Khả năng sinh lời tốt.
Tính thanh khoản cao. Thời gian đầu tư 24h suốt 5 ngày/tuần. |
Rủi ro cao.
Có bị ảnh hưởng bởi một số biến số kinh tế. |
Tiền ảo (Cryptocurrency) |
Đa dạng lựa chọn để đầu tư (có khoảng hơn 5000 loại tiền ảo đã được phát hành).
Khả năng sinh lời cao. Không cần quá nhiều kiến thức và kinh nghiệm đầu tư. Có lợi trong dài hạn. |
Dễ gặp rủi ro thua lỗ nếu không tìm hiểu kỹ.
Nhiều nguồn thông tin và đối tượng kinh doanh không đáng tin cậy. |